فونداسیون یا شالوده در ساختمان
- چهارشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۲
- 35 بازدید
- ساختمان
فونداسیون یا شالوده در ساختمان
پایینترین بخش سازه که وظیفه انتقال بارهای مرده یا زنده سازه به خاک را دارد، شالوده یا فونداسیون ساختمان میگویند. در پایینترین قسمت ساختمان قرار دارد و با توجه به اینکه بار ساختمان از طریق آن به زمین منتقل میشود، استحکام فونداسیون، نقش مهمی در ایستایی و استحکام کل سازه دارد. به منظور ساخت کلیه ساختمانها، رعایت مقررات ملی و ضوابط پی در ساخت و اجرای فونداسیون الزامی است. با توجه به اینکه شما از چه نوع فونداسیونی برای سازه خود استفاده خواهید کرد؛ عملکردهای لازم بررسی و انجام خواهد شد. این عملکردها و تدابیر، اتخاذ میشوند تا تعادل لازم، بین بارهای ساختمان بر روی زمین برقرار شود. به همین دلیل شما باید روش اجرایی تمام فونداسیونها را به خوبی بشناسید. برای پیادهسازی هر بخش از سازه (چه در فونداسیون و چه در بخشهای بعدی) شما باید مصالح درست را انتخاب کنید.
پیِ ساختمان به مجموعه بخشهایی از سازه که وظیفه انتقال بار از ساختمان به زمین را دارد گفته میشود. به طور کلی وظیفه یک شالوده (پی) آن است که وزن ساختمان را به گونهای به زمین انتقال دهد که:
-
از نشست بیجا و زیاد ساختمان جلوگیری شود.
-
در صورت نشست این میزان یکسان باشد و هر بخش به شکل مختلف درگیر نشست نشود.
-
باری که از سمت ساختمان به زیر سازه وارد میشود باعث بوجود آوردن شکستی در قسمت زیر ساختمان نشود.
-
شالوده ساختمان، باید زمانی که نیرو جانبی به سازه وارد میشود از واژگون شدن سازه جلوگیری کند.
عمدهترین بارهای وارده بر سازه ساختمان عبارتند از:
-
بارهای ناشی از وزن سازه (بارهای مرده)
-
بارهای ناشی از اجزای متحرک (بار زنده)
-
بارهای زلزله، باد (بارهای جانبی)
وظیفه اصلی فونداسیون در ساختمان
از وظایف اصلی فونداسیون ها در ساختمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
توزیع یکنواخت وزن سازه بر روی زمین
-
جلوگیری از نشست ساختمان
-
جلوگیری از حرکت سازه و محافظت از آن در برابر نیروهای جانبی
-
بالابردن مقاومت و پایداری سازه
فونداسیون ساختمان به طور کلی، به دو دسته تقسیم می شود که عبارتند از:
-
فونداسیون کم عمق
-
فونداسیون عمیق
فونداسیون کم عمق
فونداسیون کم عمق، معمولا برای ساختمان هایی با وزن کمتر و سبک، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع فونداسیون، یک لایه یکنواخت دارد و معمولا عمق آن 3 متر است. انواع مختلفی از پایههای کم عمق نیز وجود دارد که عبارتند از:
-
پایه دیواری
-
پایه نوار
-
فونداسیون عمیق
-
فونداسیون مرکب
-
فونداسیون گسترده
فونداسیون عمیق
فونداسیون عمیق در شرایطی استفاده می شود که عمق پی، چیزی بیش از 3 متر و عرض آن نیز یک ششم ارتفاع فونداسیون باشد. فونداسیون های عمیق به سه دسته تقسیم می شوند:
-
فونداسیون با پایه های لاغر (شمع و پیر): این نوع فونداسیون، از متداول ترین پایه های عمیق ساختمان است که معمولا برای ساختمان های مرتفع مانند آسمان خراش ها استفاده می شود. شمع یا پیر، تکه های دایرهای شکل از بتن یا هر ماده دیگر هستند که برای حمایت از سازه به داخل زمین فرو می روند. معمولا از این نوع فونداسیون، زمانی استفاده می شود که لایه خاک سطحی به اندازه کافی قوی نباشد و نتوان از وزن یک ساختمان پشتیبانی کرد.
-
فونداسیون با پایه های قطور
-
فونداسیون با المان ستونی
انواع فونداسیون از نظر مصالح به کار رفته
فونداسیون ها از نظر مصالح به کار رفته به دسته بندی های مختلفی تقسیم می شوند، که عبارتند از:
-
پی سنگی: همانطور که از اسم آن مشخص است، توسط سنگ های طبیعی ساخته می شود.
-
پی چوبی: از چوب ساخته می شود و معمولا در شمال کشور و مناطق مرطوب کاربردهای زیادی دارد.
-
پی آجری: پی آجری معمولا برای ساخت سازه های کوچک استفاده می شود.
-
پی فلزی: اگر بارهای وارد شده به ستون، زیاد و مقاومت آن کم باشد، از فونداسیون فلزی استفاده می شود.
-
پی بتنی: استفاده از پی فولادی امروزه به دلایل اقتصادی مقرون به صرفه نیست؛ به جای آن بهتر است از پی بتنی استفاده شود.
-
پی شفته آهک: شفته نوعی خمیر است که از خاک، شن، آب و گرد آهک ساخته شده است. معمولا در سازه های قدیمی از این نوع فونداسیون استفاده می شد اما امروزه نسبت به گذشته، کاربرد رایجی ندارد.
محل مناسب برای پی ساختمان
یکی از اصول اولیه مهمی که باید در ابتدا به آن توجه کنید، زمینی است که میخواهید ساختمان را در آن بسازید. زمین نامناسب برای ساخت ممکن است که در آینده خطرات جانی و مالی به همراه داشته باشد.
اصل دیگری که نباید آن را فراموش کنید، نوع خاک است. در اکثر مکانهای شهر خاک برای ساختوساز مناسب است و میتوان اقدام به ساختمانسازی کرد، اما در برخی از مکانها، خاک قابل آن محل قابل ساختوساز نیست.
طی آزمایشاتی که از آن خاک انجام میشود، کارشناسان تشخیص میدهند که این خاک به مرور زمان نشست میکند و باعث خراب شدن ساختمان میشود. قبل از ساختمان سازی باید محلی که در آن می خواهید ساختمان خود را بنا کنید، سطح فوقانی آن پایین تر از سطح یخبندان باشد و سطح تحتانی بالاتر از عمق ایستایی باشد.
عمق یخبندان پایین ترین عمقی است که در آن آب و هوا و رطوبت خاک در سرمای ناشی از سردترین روز سال یخ می زند و این مقدار با اقلیم مشخص می شود.
مراحل اجرای فونداسیون روی سطح زمین
1. انتخاب محل ساخت
اولین مورد که باید در انتخاب پی ساختمان در نظر گرفت، این است که محل مناسبی را انتخاب کرد. این پارامتر با توجه به شرایط زمین و همچنین ویژگی های سازه مورد نظر تعیین می شود.
2. انتخاب نوع فونداسیون
همانطور که گفتیم، دو نوع فونداسیون سطحی و عمیق وجود دارد که با توجه به نوع سازه انتخاب میشود. بنا بر این بعد از انتخاب محل ساخت، باید نوع فونداسیون را مشخص کنید.
3. مشخص کردن تعیین مرزهای فونداسیون
در این مرحله باید مرزهای فونداسیون کاملا مشخص شوند، این اندازهگیری ها برای اطمینان از انتخاب صحیح نوع فونداسیون و یا تغییر نوع آن ضروری هستند.
4. حفاری زمین
با توجه به نوع و محدوده فونداسیون، باید حفاری زمین انجام شود. نکته مهم اینجاست که عمق حفاری به شرایط زمین و خصوصیات خاک آن بستگی دارد. معمولا به این صورت است که حفاری سطح زمین تا رسیدن به یک لایه محکم با ظرفیت باربری بالا ادامه پیدا می کند.
5. اجرای فونداسیون
تمامی مراحل گفته شده، برای اجرای فونداسیون بود. پس از اتمام گام های گفته شده، اجرای فونداسیون شروع می شود. برای اجرای کار قطعا به نیروی ماهر و تجهیزات مناسب نیاز است.
6. نگهداری از فونداسیون
وظیفهی اصلی فونداسیون، پایداری سازه است؛ بنابراین، برای نگهداری از فونداسیون، باید مواردی را رعایت کرد تا بتواند با استحکام بیشتری سازه را نگه دارد. پس از اجرای فونداسیونهای بتنی، باید فضای خالی موجود در زمین حفاری شده توسط درزگیر پر شوند.
7. ایجاد دیوار نگهدارنده
در مرحله آخر، بر روی بخش های بالایی سازه مانند دیوارها، ستون ها، دیوارهای نگهدارنده ساخته می شوند. این دیوارها اغلب برای فونداسیون های بتنی، استفاده می شوند.
لایه های فونداسیون
لایه های هر پی با یکدیگر متفاوت هستند و مواد آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است. برای این که بتوانید بیش ترین بهره را از لایه های فونداسیون ببرید باید از بهترین مصالح برای ساخت آن ها استفاده کنید. لایه هایی که در ادامه به شما می گوییم در برخی از پی ها وجود داردو ممکن است یک یا دو مورد آن ها در پی های دیگر وجود نداشته باشد.
-
اولین لایه برای ساخت یک پی خوب یافتن زمین مناسب می باشد.
-
لایه بعدی استفاده از بتن مگر یا بتن خاص دیگر است.
-
در لایه بعد از بتن اصلی مورد استفاده قرار می گیرد.
-
در مرحله بعد نوبت به قرار دادن صفحههای زیر ستون است.
-
در لایه بعدی باید آرماتورها را در داخل پی قرار دهید.
-
در مرحله بعد باید بولتها را قرار بدهید.
-
و نهایتا در مرحله آخر رامکا استفاده می گردد.
اولین دیدگاه را شما برای این آگهی ثبت کنید